Mówi: | Adrian Furgalski |
Funkcja: | Ekspert ds. infrastruktury |
Firma: | Zespół Doradców Gospodarczych TOR |
ZDG TOR: W Polsce stawki za dostep do infrastruktury są 2 razy wyższe niż średnia w UE, a prędkość pociągów 2-3 razy niższa
PKP Polskie Linie Kolejowe chcą wyższych opłat za dostęp do swojej infrastruktury kolejowej. Kolejni przewoźnicy sprzeciwiają się podwyżkom, wskazując na kiepski standard infrastruktury. Zdaniem Adriana Furgalskiego, opłaty powinny zostać na dotychczasowym poziomie, ale należy się zastanowić, na kogo można przerzucić część kosztów ponoszonych przez PKP PLK.
Na zatwierdzenie w UTK czeka już druga wersja "Cennika stawek", przygotowana przez PKP Polskie Linie Kolejowe. Poprzednia została odrzucona z powodu zbyt wysokich podwyżek proponowanych przez właściciela. Mimo to według nowej wersji, koszty dostępu do infrastruktury wzrosną o ok. 10 proc.
Dlatego przewoźnicy protestują. Pod koniec maja firma CTL Logistics skierowała do UTK oficjalną skargę na wysokość stawek za dostęp do infrastruktury kolejowej. W uzasadnieniu spółka podała, że PKP PLK wykorzystuje monopolistyczną pozycję, windując stawki.
- Zarząd CTL Logistics podkreśla, że stawki za dostęp już stanowią 30 proc. kosztów przewoźników - czytamy w komunikacie spółki. - W wyniku działań PKP PLK S.A., wbrew trendom europejskim, transport kolejowy w Polsce staje się nieopłacalny, ze szkodą dla całej gospodarki oraz środowiska naturalnego.
Zdaniem Adriana Furgalskiego, nie ma co się dziwić protestom przewoźników.
- Jeżeli popatrzymy na to, jaka jest średnia stawka za dostęp do infrastruktury w Polsce i w Unii Europejskiej i przyrównamy to do tego, co przewoźnik może otrzymać za tę stawkę otrzymać, to widać, że u nas stawki są dwa razy wyższe niż średnia w Unii, a prędkość co najmniej dwa razy niższa dla pociągów towarowych i trzy razy niższa, jeśli weźmiemy pod uwagę szybkie koleje, które kursują na Zachodzie - ocenia ekspert ds. infrastruktury z Zespołu Doradców Gospodarczych TOR.
Obecny system ustalania opłat jest niestabilny, co również powoduje problemy wśród przewoźników.
- On co roku się zmienia, więc firmy mają problem, żeby zaplanować długofalową politykę rozwoju, zaplanować sobie koszty - podkreśla Adrian Furgalski. - Jeśli mówimy o propozycjach na 2013 rok, to nie mówimy o obniżce, bo tego nie da się zrobić z dnia na dzień, ale zatrzymanie stawek na poziomie z obecnego roku i ustabilizowanie zasad naliczania stawek.
Ekspert dodaje, że nie chodzi to jedynie o częstotliwość zmian, ale również o wątpliwości, czy opłaty te są zgodne z unijnym prawem.
- To są zarzuty, które najczęściej się pojawiają, że do kosztów, które potem są dzielone dla przewoźników, wrzucamy wszystkie koszty, które ponoszą PLK, a nie tylko te, które są zasadne z punktu widzenia prowadzenia ruchu czy utrzymania infrastruktury kolejowej - wyjaśnia Adrian Furgalski.
Jego zdaniem trudno jednak oczekiwać od PKP Polskich Linii Kolejowych cięć opłat, bo w przypadku spółki, która jako jedyna opierała się restrukturyzacji, na ograniczenie wpływów z opłat nie ma miejsc. Według ekspertów rynku transportu kolejowego dyskusji o wysokości stawek powinna towarzyszyć debata o możliwościach uporządkowania funkcji PKP PLK, a co za tym idzie przerzuceniu części kosztów na inne podmioty. Jako przykład Adrian Furgalski podaje problem zarządzania przejazdami kolejowymi.
- Dzisiaj są one tylko i wyłącznie zmartwieniem kolejarzy. A przecież przejazd kolejowy to nie tylko szyny, ale też droga. Należałoby się więc podzielić odpowiedzialnością finansową z zarządcami dróg. Podobnie służba, która chroni polską kolej, stanowi olbrzymi koszt dla PLK. Natomiast policja, która chroni nasze drogi, jest utrzymywana z pieniędzy budżetowych. Pytanie, czy tutaj nie powinno nastąpić takie samo rozwiązanie - proponuje ekspert rynku kolejowego.
Rozwiązania, które mogłyby z powodzeniem przyjąć się na polskim rynku, funkcjonują od dawna w Europie Zachodniej. Chodzi m.in. o to, by przewozy pasażerskie częściowo dofinansowywać z budżetu państwa lub z budżetów samorządów.
- Z tego powodu w Europie, odwrotnie niż w Polsce, stawki są wyższe dla przewoźników pasażerskich, a niższe przewoźników towarowych. U nas też możemy zaproponować taki model, tylko że państwo nie ma w tej chwili dodatkowych środków, żeby więcej zapłacić za połączenia międzywojewódzkie Intercity, podobnie jak województwa nie mają pieniędzy, żeby zwiększyć dopłaty do Przewozów Regionalnych - wyjaśnia Adrian Furgalski.
Przewoźnicy, którzy protestują przeciwko podwyżkom opłat, ostrzegają, że w przeciwnym razie konkurencyjność transportu kolejowego spadnie jeszcze bardziej w stosunku do transportu drogowego. W ubiegłym roku kolej stanowiła zaledwie 15 proc. całości transportu, podczas gdy drogi - 75 proc. W 2007 roku stosunek ten wynosił odpowiednio 23 proc. i 66 proc. Na spadek udziałów w rynku wpływają z pewnością przedłużające się modernizacje linii kolejowych, które znacząco wydłużają podróż pociągiem.
Przykładem może być drastyczny spadek liczby pasażerów na trasie Warszawa-Gdynia. Zdaniem Adriana Furgalskiego lepszy efekt przyniosłoby całkowite zamknięcie linii i wyznaczenie objazdów. Dzięki temu modernizację można byłoby przeprowadzić w ciągu 3 lat.
Ekspert podkreśla, że mimo kolejnych inwestycji w infrastrukturę i tabor spółkom kolejowym będzie trudno odzyskać pasażerów.
- Trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, jak ten rynek powinien funkcjonować, żeby móc za jakiś czas podjąć skuteczną walkę o odzyskanie pasażerów z Polskiego Busa czy innych firm autokarowych, ale i z polskiego nieba, bo tu rywalizacja cenowa jest dla klientów znakomita. To nie będzie tak, że ci, którzy odeszli rok czy dwa lata temu od kolei, w 2014, kiedy będzie gotowa linia do Gdańska, natychmiast na kolej wrócą - prognozuje Adrian Furgalski.
Czytaj także
- 2024-05-15: Przedsiębiorcy chcą mieć wszystkie produkty finansowe i biznesowe na jednej platformie. W takie rozwiązania inwestują banki i firmy leasingowe
- 2024-05-17: Kolej pozostaje piętą achillesową polskich portów. Zarządy liczą na przyspieszenie inwestycji w tym obszarze
- 2024-04-10: Badania kliniczne są często jedyną szansą na dostęp do innowacyjnego leczenia. Polska notuje dynamiczny wzrost liczby ich rejestracji
- 2024-02-20: Pociągi autonomiczne rozwiążą problem braków kadrowych. Na ich pojawienie się w Polsce jeszcze zaczekamy
- 2024-01-24: Branża transportu drogowego na zakręcie. Potrzebuje wsparcia dla rozwiązań bezemisyjnych
- 2024-01-09: Wciąż napięta sytuacja na granicy z Ukrainą. Rekompensaty dla przewoźników mogłyby pomóc w jej uspokojeniu
- 2023-12-28: Rekordowy rok dla PKP Intercity. W 2024 roku spółka chce przekroczyć barierę 70 mln pasażerów
- 2024-01-05: Szereg nowych przetargów w planach PKP Intercity na 2024 rok. W realizacji strategii taborowej mogą pomóc środki z UE
- 2023-12-27: WHO: Większa rola podstawowej opieki zdrowotnej w leczeniu problemów psychicznych. Skróci to czas oczekiwania i zmniejszy liczbę hospitalizacji
- 2023-12-05: Koszty realizacji inwestycji kolejowych kilkadziesiąt procent wyższe niż przed wybuchem wojny. Branża apeluje o waloryzację kontraktów
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Media i PR
Komunikacja celów środowiskowych w centrum zainteresowania biznesu. Takich informacji coraz częściej szukają konsumenci
Z roku na rok coraz więcej firm kładzie nacisk na kwestie zrównoważonego rozwoju. Trend ten lata temu rozpoczęły przedsiębiorstwa świadome swojego wpływu na środowisko naturalne, klimat i lokalne społeczności, w których funkcjonują. Obecnie coraz częściej katalizatorem napędzającym tego typu działania są wymagania konsumentów, którzy oczekują od firm takiej odpowiedzialności, a także coraz większa presja regulacyjna ze strony UE. Z każdym rokiem przybywa deklaracji biznesu dotyczących ograniczania emisji, dążenia do neutralności klimatycznej i nowych, prośrodowiskowych inicjatyw. – Teraz cała sztuka w tym, żeby te działania dobrze komunikować – mówi Aleksandra Majda, ekspertka ESG Impact Network i Agencji Go Green.
Bankowość
Przewodniczący KNF: Niepokoi nas ograniczone zainteresowanie przedsiębiorców inwestycjami. To wpływa na niski popyt na kredyty inwestycyjne
W I kwartale 2024 roku banki poprawiły wyniki, mimo że bazą porównawczą jest znakomity dla nich 2023 rok. Mają więc możliwości udzielania kredytów firmom na rozwój. Problemem jest jednak wstrzemięźliwa postawa samych przedsiębiorstw w zaciąganiu pożyczek inwestycyjnych oraz poszukiwaniu innych źródeł finansowania inwestycji. Bolączką polskiego rynku jest zwłaszcza słabość rynku kapitałowego, czyli finansowania poprzez giełdę.
Przemysł
Trwają intensywne przygotowania do polskiej misji na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Siedem eksperymentów jest już w trakcie budowy
Wykorzystanie sztucznej inteligencji w kosmosie, wpływ długotrwałego pobytu w kosmosie na zdrowie psychiczne, ale też na układ odpornościowy – to niektóre z obszarów eksperymentów, które zostaną przeprowadzone w warunkach mikrograwitacji podczas pierwszej polskiej misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W ubiegłym tygodniu Europejska Agencja Kosmiczna podpisała siedem kontraktów na ich realizację z polskimi instytucjami i firmami. – Ta lista będzie się wydłużać i mam nadzieję, że wszystkie wybrane 18 projektów poleci na stację kosmiczną – mówi Sławosz Uznański, astronauta, który będzie przeprowadzać te eksperymenty na orbicie.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.