Mówi: | Bartłomiej Gawroński, Departament Zasiłków w Centrali ZUS Monika Kwiatkowska-Deptuła, Kancelaria Podatkowa Skłodowscy |
Po urodzeniu dziecka kobieta może przez rok otrzymywać zasiłek. Formalności z ZUS zależą od jej formy zatrudnienia
Każdej młodej mamie, która jest zatrudniona na etacie, na umowie-zleceniu lub prowadzi własną firmę, przysługuje zasiłek macierzyński. Przez pierwsze 26 tygodni może liczyć na 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku, a przez kolejne 26 tygodni urlopu rodzicielskiego – na 60 proc. Alternatywnie może wybrać zasiłek w wysokości 80 proc. przez cały okres trwania urlopu. Dopełnienie formalności związanych z zasiłkiem macierzyńskim będzie przebiegało różnie w zależności od tego, czy przyszła mama prowadzi działalność gospodarczą, jest osobą współpracującą czy zatrudnioną na podstawie umowy o pracę.
– Zasiłek macierzyński otrzyma ubezpieczona, która w okresie ubezpieczenia chorobowego lub urlopu wychowawczego urodziła dziecko. Świadczenie przysługuje osobom ubezpieczonym obowiązkowo, np. pracownikom, albo dobrowolnie, np. osobom prowadzącym działalność gospodarczą lub zleceniobiorcom. Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres określony przepisami Kodeksu pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz ojcowskiego – mówi agencji Newseria Bartłomiej Gawroński z Departamentu Zasiłków w Centrali ZUS.
Po urodzeniu dziecka można maksymalnie przez rok nie pracować i otrzymywać wynagrodzenie. Obecnie matka lub ojciec może wykorzystać 20 tygodni urlopu macierzyńskiego (w tym 14 obligatoryjnie wykorzystuje matka) w przypadku urodzenia jednego dziecka. Ten urlop jest obligatoryjny, co oznacza, że należy go wykorzystać w całości. Dodatkowy urlop macierzyński trwa 6 tygodni, można go wykorzystać bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Urlop rodzicielski trwa 26 tygodni, a warunkiem jego uzyskania jest wykorzystanie bezpośrednio przed nim dodatkowego urlopu macierzyńskiego.
– Zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego wynosi 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku, natomiast za okres urlopu rodzicielskiego – 60 proc. Na wniosek ubezpieczonej złożony nie później niż 14 dni po porodzie zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego przysługuje w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku – wyjaśnia ekspert ZUS.
Wniosek o udzielenie wszystkich przysługujących urlopów można złożyć na jednym dokumencie.
Warto pamiętać, że dopełnienie niezbędnych formalności będzie różniło się w zależności od tego, czy mama jest zatrudniona na etacie, prowadzi własną działalność lub pracuje na umowę zlecenie. Jeśli pracodawca zatrudnia powyżej 20 osób, wniosek o udzielenie urlopu i wypłatę zasiłku wystarczy do niego dostarczyć i to on dopełni obowiązku wypłaty świadczenia.
– Osoba, która prowadzi działalność gospodarczą lub jest osobą współpracującą, takie dokumenty będzie składała bezpośrednio do ZUS-u. Osoba, która jest pracownikiem, ale pracodawca zatrudnia mniej niż 20 osób, będzie składała dokumenty do pracodawcy, a ten w jej imieniu przekaże je do ZUS-u właściwego ze względu na siedzibę firmy – tłumaczy Monika Kwiatkowska-Deptuła z Kancelarii Podatkowej Skłodowscy.
Urlop macierzyński można rozpocząć jeszcze przed urodzeniem dziecka, wystarczy wówczas dostarczyć zaświadczenie od lekarza, w którym wskaże on przewidywalną datę porodu. Jeśli urlop macierzyński rozpocznie się w momencie urodzenia dziecka, należy podjąć decyzję o wysokości zasiłku – 80 proc. przez cały okres urlopu (macierzyńskiego i rodzicielskiego) lub 100 proc. przez pierwszą połowę, a 60 proc. przez drugą połowę roku.
– Jeżeli matka zdecyduje się rozpocząć urlop już po urodzeniu dziecka, to jest zobowiązana złożyć albo do ZUS, albo do pracodawcy akt urodzenia dziecka lub jego odpis poświadczony za zgodność z oryginałem przez pracodawcę i prawidłowo wypełnione dokumenty. W przypadku pracownika to druk Z-3, zaś Z-3b i Z-3a w przypadku osób prowadzących działalność lub pozostających w ubezpieczeniu chorobowym i mających prawo do wypłaty zasiłku macierzyńskiego na innych warunkach – zaznacza Kwiatkowska-Deptuła.
Zasiłek macierzyński przysługuje również ojcom. Wystarczy wybrać się na dwutygodniowy urlop ojcowski przed ukończeniem przez dziecko 12 miesięcy. W ubiegłym roku z takiego przywileju skorzystało ok. 100 tys. mężczyzn.
– Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej lub ubezpieczonemu, którzy przyjęli na wychowanie dziecko w wieku do 7 lat, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10 lat z zamiarem przysposobienia lub w ramach rodziny zastępczej z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej – przypomina Gawroński z ZUS.
Czytaj także
- 2023-09-12: ZUS coraz szybciej się cyfryzuje. Większość funkcji jest już dostępna nie tylko przez PUE, ale też aplikacje mobilne
- 2023-08-24: Sławomir i Kajra: Wakacje zawsze są bardzo pracowite, to jest u nas czas żniw. Odpoczniemy w styczniu
- 2023-08-23: Agnieszka Kaczorowska: Narzekanie na drogie gofry czy rachunki nad morzem jest trochę na wyrost. Wkrótce jedziemy do Włoch świętować naszą piątą rocznicę ślubu
- 2023-08-08: Magdalena Stużyńska: Do połowy października będę zajęta i nie uda mi się znaleźć czasu na odpoczynek. Ale ja bardzo lubię pracować w wakacje
- 2023-01-16: Co trzeci Polak planuje w tym roku zimowy wyjazd. Wśród najpopularniejszych kierunków są polskie góry
- 2022-09-16: Agnieszka Kaczorowska-Pela: Bycie mamą zajmuje mi sporo czasu, ale nie wyobrażam sobie życia bez aktywności zawodowej. Chcę się realizować na wielu polach
- 2022-09-09: Monika Richardson: W tym roku nie byłam nigdzie na wakacjach, bo musiałam zacisnąć pasa. Kontynuuję rozkręcanie Richardson School i nie mogłam sobie pozwolić na urlop
- 2022-09-07: Anita Sokołowska: Wchodzę do innej przestrzeni zawodowej. W połowie stycznia jest premiera reżyserowanego przeze mnie spektaklu w Bydgoszczy
- 2022-09-13: Agnieszka Sienkiewicz: Chudnę, kiedy mam stres, dużo pracuję i jestem w biegu. Ostatnie miesiące takie właśnie były i waga poleciała
- 2022-09-12: Anna Korcz: Zależy mi, żeby dzieci fajnie wypoczywały w wakacje. Ja o sobie jakoś tak na końcu myślę
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Finanse
Zwolnienia lekarskie w prywatnej opiece medycznej są ponad dwa razy krótsze niż w publicznej. Oszczędności dla gospodarki to ok. 25 mld zł
Stan zdrowia pracujących Polaków wpływa nie tylko na konkurencyjność firm i koszty ponoszone przez pracodawców, ale i na całą gospodarkę. Jednak zapewnienie dostępu do szybkiej i efektywnej opieki zdrowotnej może te koszty znacząco zmniejszyć. Podczas gdy średnia długość zwolnienia lekarskiego w publicznym systemie ochrony zdrowia wynosi 10 dni, w przypadku opieki prywatnej to już tylko 4,5 dnia – wynika z badania Medicover. Kilkukrotnie niższe są też koszty generowane przez poszczególne jednostki chorobowe, co pokazuje wyraźną przewagę prywatnej opieki. Zapewnienie dostępu do niej może ograniczyć ponoszone przez pracodawców koszty związane z prezenteizmem i absencjami chorobowymi w wysokości nawet 1,5 tys. zł na pracownika.
Ochrona środowiska
Trwają prace nad szczegółami ścisłej ochrony 20 proc. lasów. Prawie gotowy jest także projekt ws. kontroli społecznej nad lasami
Postulat ochrony najcenniejszych lasów w Polsce znalazł się zarówno w „100 konkretach na pierwsze 100 dni rządów”, jak i w umowie koalicyjnej zawartej po wyborach 15 października 2023 roku. W wyznaczonym terminie nie udało się dotrzymać wyborczej obietnicy, ale prace nad nowymi regulacjami przyspieszają. Wśród priorytetów jest objęcie ochroną 20 proc. lasów najbardziej cennych przyrodniczo i ustanowienie kontroli społecznej nad lasami. Ministerstwo Klimatu i Środowiska konsultuje swoje pomysły z przedstawicielami różnych stron, m.in. z leśnikami, ekologami, branżą drzewną i samorządami.
Motoryzacja
Dwie duże marki chińskich samochodów w tym roku trafią do sprzedaży w Polsce. Są w stanie konkurować jakością z europejskimi producentami aut
Według danych IBRM Samar w Polsce w pierwszych dwóch miesiącach 2024 roku zarejestrowano 533 auta chińskich producentów. Jednak niedługo mogą się one pojawiać na polskich drogach znacznie częściej, ponieważ swoją obecność na tutejszym rynku zapowiedziało już kilku kolejnych producentów z Państwa Środka. Chińskich samochodów, przede wszystkim elektryków, coraz więcej sprzedaje się również w Europie. Prognozy zakładają, że ich udział w europejskim rynku do 2025 roku ma zostać niemal podwojony. – Jakość produktów dostarczanych przez chińskich producentów jest dzisiaj zdecydowanie lepsza i dlatego one z powodzeniem konkurują z producentami europejskimi – mówi Wojciech Drzewiecki, prezes IBRM Samar.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.