Wszystkie newsy

Deepfake stanie się w najbliższych latach jednym z podstawowych narzędzi w rękach cyberprzestępców. Technika łączenia zdjęć, filmów i głosu – często wykorzystywana w celach rozrywkowych – może być także groźnym instrumentem służącym dezinformacji, ale i atakom wyłudzającym dane czy pieniądze. Walka z takimi zagrożeniami staje się przedmiotem prac wielu naukowców. Badacze z Uniwersytetu Waszyngtona w St. Louis opracowali mechanizm obronny AntiFake, który ma zapobiegać nieautoryzowanej syntezie mowy, utrudniając sztucznej inteligencji odczytanie kluczowych cech głosu. Zapotrzebowanie na takie narzędzia będzie rosło wraz z rozwojem rynku generatywnej SI.

Odpowiednia wentylacja sypialni poprawia jakość snu – wynika z badań opublikowanych w „Science of the Total Environment”. Badania przeprowadzone przez naukowców z różnych uczelni, m.in. z Uniwersytetu Technicznego Danii, wykazały, że przy słabym poziomie wentylacji warunki w sypialniach były najgorsze. Wraz ze zwiększaniem jej mocy obniżał się poziom zanieczyszczenia powietrza, co pozwalało uczestnikom badania osiągnąć głębszy sen i rzadziej wybudzać się w nocy.

Zrozumienie mechanizmów działania białek opiekuńczych może być kluczowe dla celów praktycznych w medycynie, farmakologii i biotechnologii. Pozwala bowiem zrozumieć zmiany zachodzące w komórkach leżące u podstaw zaburzeń neurodegeneracyjnych, na przykład choroby Alzheimera czy Parkinsona. To właśnie za prace nad rolą białek opiekuńczych w naprawianiu innych wadliwych białek prof. Krzysztof Liberek z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego został nagrodzony Nagrodą Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej 2023 w dziedzinie nauk o życiu i Ziemi.

Wdzięczność wydaje się być ważnym elementem układanki w romantycznych związkach, ale do tej pory nie poświęcano jej wiele uwagi w badaniach naukowych. Zajęli się nim naukowcy z Uniwersytetu w Illinois, którzy zbadali relacje w parach zgłaszających się na terapie i interwencje kryzysowe. Z ich obserwacji wynika, że na brak poczucia docenienia w związku najczęściej skarżą się kobiety, osoby pozostające w długoletnich relacjach oraz posiadające dzieci. – W związkach małżeńskich nie chodzi tylko o docenianie partnera, ale także o poczucie, że jest się przez niego docenianym. W kwestii wdzięczności niewiele się zmienia samo z siebie, potrzebny jest pewien wysiłek – mówi autor badania Allen Barton.

Wbrew powszechnemu przekonaniu poranne drzemki po przebudzeniu wcale nie są szkodliwe dla naszego organizmu – twierdzą naukowcy z Uniwersytetu w Sztokholmie. Okazuje się, że półgodzinna drzemka nie ma wpływu na jakość snu. Przestawianie budzika może nawet pomóc w łagodniejszym obudzeniu się i przekłada się na większą jasność umysłu tuż po wstaniu z łóżka.

Prof. Rafał Latała, specjalista z zakresu rachunku prawdopodobieństwa z Uniwersytetu Warszawskiego, opracował narzędzia, które umożliwiły udowodnienie hipotezy Talagranda dotyczącej procesów Bernoulliego. W praktyce oznacza to odpowiedź na pytania o procesy stochastyczne, które są kluczowe dla rozwoju uczenia maszynowego, statystyki i teorii prawdopodobieństwa. Matematyk z UW został właśnie laureatem Nagrody FNP 2023 w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich.

Badania dotyczące ewolucji molekularnej i początków życia na Ziemi, zwalczania komórek nowotworowych i pozyskiwania biopaliw, katalizatory w procesie pozyskiwania zielonego wodoru i nowa, wydajna metoda utylizacji tworzywa sztucznego PET – to część rozwiązań nagrodzonych w tegorocznej, 13. edycji konkursu Złoty Medal Chemii, organizowanego przez Instytut Chemii Fizycznej PAN i firmę chemiczną DuPont. – Widzimy w tym roku kilka bardzo mocnych pomysłów, które mogą być zaaplikowane do szeroko rozumianego przemysłu chemicznego – od medycyny, przez utylizację różnego typu materiałów, a skończywszy na produkcji czystego wodoru – mówi dr Tomasz Redzimski, dyrektor generalny DuPont Polska.

Nieprzerwana abstynencja prowadzi do poprawy kondycji mózgu u osób, które wcześniej nadużywały alkoholu – udowodnili naukowcy z Uniwersytetu Stanforda. Badacze zaobserwowali zwiększenie grubości kory mózgowej w wielu obszarach. Proces „gojenia się” mózgu ograniczają niektóre choroby współistniejące, a także inne nałogi. Znaczenie ma też stopień nadużywania alkoholu w przeszłości.

Naukowcy z Uniwersytetu Waszyngtońskiego stworzyli mobilnego robota MilliMobile, który ma wielkość monety i nie potrzebuje baterii. Porusza się w pełni autonomicznie, czerpiąc energię z otoczenia – ze światła i fal radiowych. Może przenosić ładunek trzykrotnie przekraczający jego masę, dzięki czemu za pomocą różnych czujników i kamer będzie w stanie dokonywać różnych pomiarów, np. poziomu gazu, wilgotności czy temperatury.

Wynagrodzenia zasadnicze w przemyśle farmacji weterynaryjnej w funkcjach sprzedaży oraz logistyce i marketingu są odpowiednio o 2, 10 i 16 proc. wyższe niż w ogóle sektora przedsiębiorstw – wynika z raportu płacowego przygotowanego przez WTW Work & Rewards i stowarzyszenia POLPROWET. Sektor przyciąga do pracy coraz więcej kobiet, które stanowią zdecydowaną większość wśród zatrudnionych, a luka płacowa skorygowana wynosi mniej niż 5 proc. – Te dane pokazują, że w sektorze leków dla zwierząt warto pracować, bo można też dobrze zarabiać – mówi Radosław Knap, sekretarz generalny stowarzyszenia, i wskazuje, że za tym idzie też wzrost popularności studiów weterynaryjnych.

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej po raz 32. przyznała swoje prestiżowe nagrody, uznawane za najważniejsze wyróżnienie naukowe w Polsce. Wśród nagrodzonych w tym roku osiągnięć są badania nad mechanizmem działania białek opiekuńczych, zaprojektowanie i otrzymanie nowych związków aromatycznych o unikatowej strukturze i właściwościach, psychologiczna koncepcja pamięci miejsca i przywiązania do miejsca oraz opracowanie narzędzi matematycznych, które umożliwiły udowodnienie pewnej hipotezy. – Te nagrody stanowią uhonorowanie pracy naukowej, ale coraz częściej mają też pośrednie przełożenie na gospodarkę w postaci nowych, innowacyjnych firm – zauważa prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, prof. Maciej Żylicz.

Za 250 mln lat na Ziemi powstanie jeden ogromny, pustynny superkontynent, na którym panować będą skrajnie wysokie temperatury, a ilość dwutlenku węgla w atmosferze może być dwukrotnie większa niż obecnie. Takie wnioski płyną z symulacji przeprowadzonej przez naukowców z Uniwersytetu Bristolskiego. Dla większości ssaków będzie to oznaczać zagładę. Łatwiej do zmiany temperatur przystosują się natomiast gady. To, czy ludzkość przetrwa, ma zależeć od tego, na jakim etapie rozwoju będzie wtedy cywilizacja.

Innowacyjne metody diagnozowania guzów mózgu z ludzkich łez, dron pozwalający prognozować skutki zmian klimatu na podstawie kondycji lodowców czy system czujników zapobiegający zespołowi nagłej śmierci łóżeczkowej u noworodków – to przykłady projektów realizowanych przez młodych naukowców, które zostały zgłoszone do II edycji programu Talenty Jutra. Jury wyłoniło spośród nich 23 innowacje o największym potencjale. Grant w wysokości 25 tys. zł ma pozwolić młodym naukowcom na kontynuację bądź rozszerzenie badań lub udoskonalenie swojego wynalazku. – To są młodzi ludzie, którzy mogą zmienić oblicze polskiej nauki – mówi Zuzanna Piasecka, prezes Fundacji Empiria i Wiedza, inicjatora konkursu.

O pozytywnym wpływie technologii na biznes mówi się od dawna, za czym idą rosnące z roku na rok inwestycje przedsiębiorstw w ten obszar, m.in. chmurę czy sztuczną inteligencję. Coraz częściej nowe technologie znajdują także zastosowanie w rozwiązywaniu palących problemów globalnych. Pracują nad nimi zarówno duże korporacje, naukowcy i studenci, jak i start-upy z całego świata. – Nowe technologie posiadają ogromny potencjał w przekształcaniu i wspieraniu kluczowych obszarów społeczno-gospodarczych, takich jak edukacja, zdrowie, środowisko i gospodarka – mówi Alicja Tatarczuk z Huaweia. Koncern szuka takich innowacyjnych pomysłów wśród młodych naukowców w swoim konkursie Tech4Good, który jest częścią programu Seeds for the Future.

Naukowcy z Uniwersytetu w Plymouth przeprowadzili badanie na temat roli poezji w dzisiejszych, scyfryzowanych czasach. Odpowiedzi badanych, ale też popularność interaktywnej strony internetowej, która w czasie pandemii umożliwiała publikowanie i czytanie wierszy, wskazują jednoznacznie, że poezja nadal jest istotną częścią życia wielu osób. Paradoksalnie media społecznościowe mogą tę pozycję umacniać. Dobroczynny wpływ poezji miał szczególne znaczenie zwłaszcza w czasie pandemii COVID-19, czyli okresie ograniczonych spotkań towarzyskich i pogorszonego nastroju. Wyniki badania wykazały, że poezja może pomóc ludziom w wyrażaniu siebie, łączeniu się z innymi i radzeniu sobie z trudnymi emocjami, np. żałobą.