Wszystkie newsy

Coraz rzadsze i obfitsze opady oraz ekstremalne zjawiska pogodowe zagrażają uprawom i infrastrukturze rolnej. Wymaga to od rolników stosowania nowych metod walki np. z gradem czy opadaniem wód, ale także dostosowania się do wymogów unijnych nakierowanych na walkę ze zmianami klimatu. Obydwa kierunki działania, jak podkreślają eksperci i rolnicy, powinny być wspierane przez rząd. Mimo zagrożeń w Polsce żywności w krótkim terminie nie zabraknie, ale może ona podrożeć i dla najuboższych grup stać się niedostępna ekonomicznie.

Obok nowych, wyższych limitów zużycia energii, uchwalonych niedawno w Tarczy Solidarnościowej, polskie gospodarstwa domowe będą mogły skorzystać w tym roku z dodatkowej zniżki na rachunkach za prąd w wysokości 125 zł. Do takiego rabatu będą uprawnione wszystkie gospodarstwa, które spełnią jeden z mało wymagających warunków określonych w nowych przepisach. W praktyce dla statystycznej rodziny o przeciętnym zużyciu energii nowy mechanizm oznacza oszczędność o równowartości rachunku za jeden miesiąc.

Dotacje w programie Mój Prąd powodują, że magazyny energii stopniowo zyskują zainteresowanie inwestorów indywidualnych, dla których są uzupełnieniem przydomowej fotowoltaiki. Jeszcze więcej korzyści tego typu instalacje mogą przynieść przedsiębiorstwom, jednak w ich przypadku możliwości pozyskania wsparcia na zakup i instalację magazynu energii są bardziej ograniczone. Dlatego wiele firm wstrzymuje się z taką inwestycją, licząc na uruchomienie systemu zachęt. – To wsparcie na początkowym etapie rozwoju tego nowego rynku jest potrzebne, ponieważ magazyny energii nadal są dosyć drogą technologią, więc okres zwrotu z inwestycji w takie urządzenie jest stosunkowo długi – mówi Dariusz Perkowski, ekspert ds. magazynowania energii.

Geolodzy z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego w ramach współpracy z Grupą PGE tylko w 2022 roku spędzili na Morzu Bałtyckim ponad 200 dni, współpracując przy realizacji projektów offshore wind. – Nasze zaangażowanie w budowę morskich farm wiatrowych jest obecnie bardzo duże – mówi dr Edyta Majer z PIG-PIB. Jak wskazuje, to doświadczenie bardzo przyda się polskim geologom w nadchodzących latach, ponieważ ta branża jest obecnie jedną z najszybciej rozwijających się technologii OZE w Polsce i na świecie, a potencjał tego sektora na Bałtyku sięga nawet 33 GW. – Dane, które zbieramy w tej chwili, w przyszłości umożliwią nam również zaktualizowanie istniejących map geologicznych Morza Bałtyckiego – wskazuje ekspertka.

Małopolska zanotowała w te wakacje imponujące wzrosty ruchu turystycznego. Po dwóch problematycznych latach to dla regionu i branży turystycznej dobra wiadomość. Władze województwa podkreślają, że to zasługa m.in. dobrej promocji regionu. – Niewątpliwie przyczyniają się do tego wielkie międzynarodowe wydarzenia takie jak Krynica Forum czy tegoroczne igrzyska europejskie. Oczy Europy są skierowane na nas, w ten sposób chcemy wprowadzić Małopolskę na salony europejskich regionów – mówi marszałek Małopolski Witold Kozłowski. To ważne również z biznesowego punktu widzenia.

W polskim górnictwie pracuje obecnie 75,8 tys. osób. Z kolei według raportu „Polska ścieżka transformacji energetycznej”, opracowanego przez PKEE i firmę doradczą EY, 82 proc. krajowego wydobycia węgla kamiennego jest skoncentrowane na terenie Górnego Śląska. To właśnie w tym regionie transformacja energetyczna będzie największym wyzwaniem, które musi uwzględniać m.in. działania osłonowe, konieczność przebranżowienia i podnoszenia kompetencji pracowników oraz programy inwestycyjne. – Transformacja musi być sprawiedliwa, ona nie może przebiegać bez sprawiedliwości społecznej oraz wsparcia ludzi i dania im wiary w przyszłość – podkreśla Nicolas Schmit, komisarz UE do spraw miejsc pracy i praw socjalnych. Jak wskazuje, Polska może liczyć w tym procesie na hojne, unijne wsparcie.

Mimo rosnącej świadomości odpady opakowaniowe wciąż stanowią potężny problem dla środowiska, a ich ilość rośnie wraz ze wzrostem konsumpcji oraz popularności internetowego handlu. Według danych UKE w 2022 roku do rąk polskich konsumentów codziennie trafiało ponad 2,5 mln paczek. – Z jednej strony zużycie opakowań rośnie, z drugiej coraz wyraźniej kształtuje się trend wybierania opakowań neutralnych dla środowiska. Widać to wśród producentów – zarówno globalnych, jak i tych mniejszych, działających lokalnie – mówi Kamila Koźbiał z DS Smith. Jak wskazują eksperci z okazji obchodzonego 15 września Dnia Opakowania, ogromny wpływ na kształt tego rynku będą mieć też nowe przepisy procedowane obecnie na poziomie UE oraz wejście w życie systemu kaucyjnego.

Kryzys na rynku energetycznym spowodował, że polskie firmy na niespotykaną dotąd skalę inwestują we własne źródła OZE. Na taki krok zdecydowało się już 17 proc. przedsiębiorstw, kolejne 15 proc. ma to w planach na nadchodzący rok, a 42 proc. zamierza się zdecydować na taką inwestycję w dalszej przyszłości – wynika z raportu „Elektryczność 4.0”. Najchętniej wybieranym przez nie źródłem OZE są instalacje fotowoltaiczne, które – ze względu na szeroką dostępność technologii i obowiązujące systemy dotacji – są też najbardziej przystępne kosztowo. – OZE to jednak nie tylko kupowana za własne środki fotowoltaika, polskie przedsiębiorstwa mają też inne możliwości. Mogą m.in. zawrzeć umowę PPA na dostawy zielonej energii – zauważa Jacek Parys ze Schneider Electric.

Transformacja energetyczna i związane z nią wyzwania będą w tym roku jednym z głównych tematów XXXII Forum Ekonomicznego, które będzie się odbywać 5–7 września w Karpaczu. – Obok wojny, która toczy się za naszą wschodnią granicą, to dziś największe wyzwanie, które przed nami stoi i które dotknie każdego Europejczyka – podkreśla Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej tego wydarzenia. Jak ocenia, realizacja założeń transformacji energetycznej i klimatycznej w pierwszym okresie osłabi konkurencyjność europejskiej i polskiej gospodarki. Biorąc pod uwagę liczbę wyzwań, które UE będzie musiała pokonać na drodze do neutralności, przyjęty przez nią harmonogram może się okazać zbyt ambitny.

Zapełnienie magazynów gazu, umacnianie relacji z nowymi dostawcami surowców energetycznych do UE i szybki rozwój magazynów energii – to według ekonomisty CEIC Andrzeja Żurawskiego działania niezbędne do podjęcia przez Unię Europejską przed nadchodzącą zimą. Ekspert ocenia, że Europie raczej nie grozi kolejny kryzys energetyczny, m.in. ze względu na fakt, że ceny surowców na światowych rynkach mocno spadły w porównaniu z poprzednim sezonem. Jednak długoterminowo niezbędne są dalsze inwestycje w OZE, które pozwolą całkowicie uniezależnić unijną energetykę od dostaw jakichkolwiek surowców spoza UE.

– Sektor biogazu i biometanu dziś jest w Polsce skandalicznie mały. Tymczasem mamy w tym zakresie potencjał dorównujący Niemcom, które mają ok. 4,5 GW mocy zainstalowanej w biogazowniach – mówi Dariusz Bojsza, wiceprezes Neo Energy Group. Jak wskazuje, Polska ma w tej chwili raptem ok. 60 MW mocy zainstalowanej w instalacjach biogazu składowiskowego i ok. 150 MW w biogazowniach rolniczych, podczas gdy potencjał tylko w tym segmencie przekracza 2 GW. Rozwój takich instalacji przez wiele lat ograniczały jednak niedoskonałe przepisy i skąpy system wsparcia. Teraz może się to zmienić wraz z wejściem w życie ustawy o biogazowniach rolniczych, która pod koniec lipca została podpisana przez prezydenta.

Magazyny energii mogą się okazać hitem tegorocznej aukcji rynku mocy, zaplanowanej na 14 grudnia br. W prekwalifikacji do rynku mocy zostało zgłoszonych aż 16 GW w takich instalacjach, kilkukrotnie więcej niż w ubiegłym roku. Z perspektywy inwestorów mają one coraz większe uzasadnienie ekonomiczne. Są też niezbędne dla powodzenia transformacji energetycznej opartej na zmiennych, zależnych od pogody źródłach odnawialnych. – Magazyny energii są też prostym sposobem zaradczym na to, żeby odblokować moce przyłączeniowe w systemie, bez dodatkowych inwestycji w sieć – podkreśla Barbara Adamska, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii.

– Zarówno Unia Europejska, jak i poszczególne państwa członkowskie podjęły ogromny wysiłek, żeby przeciwdziałać skutkom kryzysu energetycznego. Od września 2021 roku przeznaczyły na ten cel łącznie ok. 650 mld euro – mówi Krzysztof Głowacki, ekspert WiseEuropa. Problem w tym, że poszczególne państwa mocno się skupiają na działaniach kompensacyjnych, które mają szybko załagodzić skutki kryzysu, zamiast szukać rozwiązań długofalowych. Z analizy think tanku wynika, że efekty obecnego kryzysu – w postaci wyższych rachunków za energię elektryczną, ciepło czy paliwa transportowe – odczuwają najbardziej gospodarstwa zlokalizowane na obszarach wiejskich oraz osoby starsze.

Sejm poparł propozycję rządu i przegłosował w tym tygodniu nowelizację ustawy, która podnosi dotychczasowe limity zużycia energii elektrycznej po cenie zamrożonej na poziomie z ubiegłego roku. – Dzięki temu przeciętna polska rodzina w tym roku zapłaci za prąd 3–4 tys. zł mniej – mówi Maciej Maciejowski z Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej. Jak podkreśla, nowe, korzystniejsze rozwiązania obejmą wszystkie gospodarstwa domowe – również te, które przekroczyły wcześniejszy limit przewidziany w tarczy solidarnościowej. Mniej za prąd będą też płacić małe i średnie przedsiębiorstwa, samorządy oraz odbiorcy wrażliwi.

– Po tegorocznych żniwach na rynek powinno trafić ok. 34 mln t polskiego zboża, z czego ok. 10 mln t nadwyżki trzeba będzie wyeksportować – prognozuje prezes Izby Zbożowo-Paszowej Monika Piątkowska. To będzie jednak trudne, bo żniwa trwają również w Ukrainie, która – ze względu na zerwanie przez Rosję umowy zbożowej – będzie musiała transportować swoje zboże przez granicę lądową UE. To zaś oznacza większy tranzyt przez Polskę oraz większe obciążenie infrastruktury portowej i kolejowej. – Jeżeli my tej infrastruktury nie rozbudujemy, nie udrożnimy przepustowości naszych portów, to zostaniemy jeśli nie ze zbożem ukraińskim, to z naszym polskim. To jest sytuacja, która absolutnie wymaga rozwiązania – podkreśla Monika Piątkowska.