Wszystkie newsy

Ukraińcy wciąż chętnie zakładają firmy w Polsce. W ciągu niespełna pięciu miesięcy 2023 roku powstało ich niewiele mniej niż w całym 2022 roku, ponad 13 tys. w porównaniu do niespełna 17,5 tys. Ukraińscy przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie związane z zakładaniem i prowadzeniem własnego biznesu oraz pozyskiwaniem środków publicznych.

– Polski Bałtyk staje się coraz bardziej popularny m.in. wśród Czechów, którzy tłumnie już odwiedzają polskie plaże i język czeski można tam usłyszeć prawie równie często jak język polski – mówi Lucjan Karasiewicz, prezes Nadwiślańskiej Agencji Turystycznej. Jak wskazuje, krajowa baza turystyczna i noclegowa przyciąga nie tylko coraz więcej gości z zagranicy, ale i Polaków, którzy – dzięki bonom turystycznym – mieli okazję na nowo odkryć rodzime, lokalne atrakcje. – Branża turystyczna cały czas lobbuje i prowadzi rozmowy o tym, żeby przywrócić ten bon w jakiejś formie, ponieważ on rzeczywiście okazał się skuteczny. To było realne wsparcie dla branży turystycznej, ale też realne wsparcie dla polskich rodzin – podkreśla ekspert.

Sejm poparł propozycję rządu i przegłosował w tym tygodniu nowelizację ustawy, która podnosi dotychczasowe limity zużycia energii elektrycznej po cenie zamrożonej na poziomie z ubiegłego roku. – Dzięki temu przeciętna polska rodzina w tym roku zapłaci za prąd 3–4 tys. zł mniej – mówi Maciej Maciejowski z Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej. Jak podkreśla, nowe, korzystniejsze rozwiązania obejmą wszystkie gospodarstwa domowe – również te, które przekroczyły wcześniejszy limit przewidziany w tarczy solidarnościowej. Mniej za prąd będą też płacić małe i średnie przedsiębiorstwa, samorządy oraz odbiorcy wrażliwi.

Większość Polaków chce przyspieszenia transformacji energetycznej – w badaniu YOTTA przeprowadzonym na zlecenie Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej tylko 1/3 badanych oceniła, że jej tempo jest obecnie wystarczające. Pytani o to, kto powinien finansować tę transformację, Polacy w równym stopniu wskazują zaś środki krajowe – rząd, spółki energetyczne i odbiorców energii – jak i Unię Europejską. Ta ma przelać do Polski na ten cel łącznie ok. 26,6 mld euro, czyli prawie 1/4 wszystkich, unijnych funduszy przeznaczonych na transformację energetyczną w Europie. To może jednak nie wystarczyć, aby zapełnić lukę inwestycyjną w polskiej elektroenergetyce, która według szacunków EY ma sięgnąć nawet 135 mld euro do końca obecnej dekady.

Z powodu wysokiej inflacji zaledwie co trzeciego Polaka stać na odkładanie oszczędności, a niemal co piątemu pieniędzy wystarcza jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Jednocześnie połowa pytanych nie spodziewa się poprawy sytuacji. Większość zwiększyła wydatki ze względu na wyższe ceny, ale jest też grupa, która z konieczności ograniczyła zakupy, rezygnując z niektórych usług. To zjawisko w dłuższym terminie może się odbić na kondycji psychicznej i fizycznej społeczeństwa.

Zerwanie przez Rosję umowy zbożowej mocno uderza w Ukrainę, w której obecnie trwają żniwa. Ponownie zamykając czarnomorskie porty, Rosjanie starają się w tym strategicznym okresie uniemożliwić eksport ok. 60–70 mln t zbóż, które Ukraina chciałaby i powinna wyeksportować, a przy okazji destabilizują sytuację na światowych rynkach żywnościowych i wewnątrz UE. – Poza portami na Morzu Czarnym jest jeszcze droga lądowa, ale ona nie będzie w stanie zastąpić transportu morskiego. Co prawda zapowiadane są inwestycje i zwiększenie tranzytu zboża przez porty krajów przyfrontowych, ale to i tak nie będzie wystarczająca alternatywa – ocenia Monika Piątkowska, prezes Izby Zbożowo-Paszowej. Jej zdaniem wciąż jednak jest jeszcze nadzieja, że Rosja zdecyduje się wrócić do rozmów o wznowieniu umowy zbożowej.

Kontrakty DSR, czyli Demand Side Response, to w Polsce coraz popularniejszy mechanizm bilansujący i zwiększający elastyczność systemu elektroenergetycznego. Polegają na dobrowolnym, czasowym i – co istotne – odpłatnym ograniczeniu poboru mocy przez dużych odbiorców energii na wezwanie operatora systemu. Na takie rozwiązanie zdecydowało się już ponad 600 dużych firm i przedsiębiorstw przemysłowych, które w ten sposób mogą nie tylko zapewnić sobie dodatkowe przychody, ale i zwiększyć swoją odporność na krytyczne sytuacje. – Wcześniej mieliśmy tylko hipotetyczne procedury, teraz sama obecność w programie DSR powoduje, że jesteśmy ciągle przygotowani – mówi Dariusz Gawlak, prezes Cementowni Warta SA.

Najbliższe lata będą kluczowe dla rozwoju gospodarki wodorowej – wynika z raportu opracowanego przez 4CF. UE mocno zintensyfikowała w ostatnich kilkunastu miesiącach działania zmierzające do budowy tej niskoemisyjnej gałęzi gospodarki, a liderami są m.in. Francja, Niemcy i Włochy. Jednak w globalnym wyścigu uczestniczą też inne kraje, które aspirują do roli producentów i dostawców wodoru. Na tym tle Polska wciąż wypada blado – pomimo przyjęcia strategii wodorowej brak m.in. jasnej legislacji obniżającej ryzyko inwestycyjne projektów wodorowych i ram regulacyjnych dla funkcjonowania rynku wodoru.

– Polska to kraj, który się rozwija w zawrotnym tempie. Dlatego to miejsce dla tych, którzy chcą się rozwijać razem z nim – mówi Ahmad Piraiee, dyrektor Startup Grind. Jak wskazuje, polski rynek jest coraz częściej wybierany przez młode biznesy, jak i globalne korporacje, którym sprzyjają m.in. szybki rozwój gospodarki, dostępność wykwalifikowanych kadr i dynamicznie rozwijający się rynek start-upowy. Problemami wciąż są jednak m.in. biurokracja i częste zmiany legislacyjne. – Kiedy już uda się pokonać te trudności, to jest dużo łatwiej działać niż w innych krajach. Trzeba tylko zrozumieć panujące tu zasady – ocenia ekspert. Jak dodaje, start-upom potrzebny jest także ożywiony dialog z funduszami venture capital.

Tylko w latach 2019–2021 na świecie miało miejsce ponad 560 katastrof naturalnych, które spowodowały łączne straty sięgające 620 mld dol. Te liczby są coraz większe, ponieważ wraz ze zmianami klimatycznymi rośnie też częstotliwość fali upałów, suszy i gwałtownych opadów, powodujących powodzie błyskawiczne, podtopienia, osuwiska i inne katastrofalne zdarzenia. Ich skutkiem są nie tylko zgony i zniszczona infrastruktura, ale i straty w gospodarce – wynika z nowego raportu opracowanego przez Polską Izbę Ubezpieczeń i firmę doradczą EY. Pokazuje on, że w realnym scenariuszu, zakładającym wzrost globalnej temperatury o 2 stopnie Celsjusza do 2050 roku, polskie PKB straci prawie 8 proc.

– Proces integracji Ukrainy z Unią Europejską będzie długotrwały, trudny i w dużej mierze uzależniony od rozgrywek i politycznych ustaleń wewnątrzunijnych – ocenia Wojciech Konończuk, dyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich. Jego zdaniem przekonanie ukraińskich polityków, że zajmie to około trzech lat, to mało prawdopodobny scenariusz. Mimo piętrzących się trudności władze w Kijowie, ale też społeczeństwo ukraińskie są zdeterminowani, by zostać państwem członkowskim UE. Ekspert podkreśla, że leży to także w polskim interesie, m.in. dlatego że otworzy nowe, szerokie możliwości przed biznesem i przeniesie punkt ciężkości z Europy Zachodniej w kierunku Europy Środkowo-Wschodniej.

W Polsce jest ok. 1,1 mln mieszkań oferowanych na wynajem przez osoby prywatne. Dużo mniejszym, ale za to szybko rosnącym segmentem jest najem profesjonalny, czyli mieszkania od firm i funduszy. Te stanowią obecnie raptem ok. 1 proc. całego rynku, ale do końca obecnej dekady ten segment może liczyć ponad 100 tys. lokali – pokazuje nowy raport „Dekada polskiego rynku najmu”, opracowany przez PFR Nieruchomości i Polityka Insight. Wynika z niego również, że w Polsce głównym problemem wciąż pozostaje niska dostępność mieszkań, o czym świadczą m.in. listy rezerwowe na lokale budowane przez Fundusz Sektora Mieszkań dla Rozwoju czy bardzo niska liczba ofert najmu w miejscowościach poniżej 100 tys. mieszkańców.

Poważny niedobór energii wystąpił w Polsce ostatni raz w 2015 roku, kiedy operator systemu przesyłowego – po raz pierwszy od 1989 roku – musiał wprowadzić w całym kraju stopnie zasilania, czyli planowane ograniczenia w zużyciu prądu, żeby zapobiec blackoutowi. Od tego czasu na polskim rynku energetycznym zaszły jednak znaczące zmiany i mimo że zapotrzebowanie na energię jest coraz większe, to eksperci przekonują, że ryzyko blackoutu jest w Polsce raczej marginalne. W ostatnich dniach z takimi problemami mierzyła się Sycylia. W wielu miejscach zabrakło prądu i bieżącej wody. Blackout wywołały ekstremalne upały, z temperaturami przekraczającymi 45 stopni Celsjusza.

Wyzwania finansowe, z którymi muszą się mierzyć dorośli do 30. roku życia, w większości nie sprzyjają oszczędzaniu na dodatkową emeryturę. Zamiast odkładać na jesień życia, myślą raczej o zakupie mieszkania, auta czy zapewnieniu edukacji dzieciom. Tymczasem według ZUS-u w 2060 roku emerytura nie sięgnie nawet jednej czwartej ostatniej pensji. Przekonanie młodych do dostępnych systemów emerytalnych utrudnia brak zaufania do polityków i przejęcie aktywów zgromadzonych w OFE. Mimo to edukacja jest potrzebna i możliwa, ale jest to długofalowy proces.

W polsko-japońskich relacjach widać w ostatnich miesiącach kroki zmierzające do zacieśnienia współpracy gospodarczej, nie tylko w obszarze nowoczesnych technologii. Dla tamtejszych firm Polska już w tej chwili jest jednym z najbardziej atrakcyjnych rynków w Europie, co odzwierciedla m.in. rosnąca wartość inwestycji bezpośrednich. – Z drugiej strony polskie firmy też powinny się zainteresować rynkiem japońskim – mówi Mihoe Sano, ambasadorka Venture Café Warsaw. Jego zaletą jest m.in. wielkość, spora chłonność, dużaa siła nabywcza 125 mln konsumentów oraz stabilne otoczenie prawne. Z drugiej strony przedsiębiorstwa zainteresowane japońskim rynkiem muszą się liczyć z faktem, że panuje na nim duża konkurencja, a dominują produkty o wyrobionej, silnej marce, ponieważ tamtejsi konsumenci są dość nieufni wobec nowości.