Wszystkie newsy

Rosnąca liczba instalacji fotowoltaicznych rodzi obawy o wzrost odpadów pochodzących ze zużytych lub uszkodzonych paneli. Współczesna technologia umożliwia odzyskanie większości surowców z paneli pierwszej i drugiej generacji. Recykling niektórych pierwiastków wciąż jest jednak nieopłacalny. Eksperci przewidują, że zmieni się to w najbliższych latach. Mogą w tym pomóc technologie opracowane przez polskich naukowców. Tematykę analizują również specjaliści Centrum Badań i Rozwoju Gospodarki Obiegu Zamkniętego Grupy PGE.

W Polsce trwa obecnie boom na rynku fotowoltaiki, a już za kilka lat na Bałtyku wystartują pierwsze inwestycje offshore. W perspektywie nadchodzących lat dla Polski, podobnie jak dla innych krajów UE, które są w trakcie transformacji energetycznej, dużym wyzwaniem będzie zagospodarowanie wyeksploatowanych bądź uszkodzonych wiatraków czy paneli fotowoltaicznych. – W procesie recyklingu takich instalacji OZE możemy odzyskać szereg cennych materiałów i surowców, które będziemy mogli wykorzystać w innych gałęziach gospodarki – zauważa dr hab. inż. Arkadiusz Szymanek z Politechniki Częstochowskiej. Jak wskazuje, dla polskiej energetyki w tej chwili wyzwaniem jest również zagospodarowanie tzw. UPS-ów, czyli ubocznych produktów spalania węgla w elektrowniach, które z powodzeniem mogą zastąpić wiele surowców naturalnych.

Szacuje się, że do grona głosujących w październikowych wyborach może dołączyć ponad 1,4 mln młodych Polaków w wieku 18–21 lat, którzy niedawno uzyskali prawa wyborcze. Nazywa się ich „pokoleniem kryzysów”, ponieważ dorastali, słysząc o nadciągającej katastrofie klimatycznej, część edukacji w szkole średniej spędzili zamknięci w domach przez pandemię COVID-19, a kiedy weszli w dorosłość, w kraju rozszalała się inflacja, a za wschodnią granicą wybuchła wojna. Obok kwestii społeczno-gospodarczych to tematy związane z ochroną środowiska i klimatu w dużym stopniu wpłyną na to, na kogo zagłosują młodzi. – Będziemy żyć w czasach, w których katastrofa klimatyczna dotknie nas najbardziej. Dlatego musimy zostać wysłuchani w dużo większym stopniu niż obecnie – mówi Franciszek Niemczewski z Młodzieżowego Strajku Klimatycznego.

Produkcja żywności pochodzenia zwierzęcego odpowiada za ok. 56 proc. emisji CO2 związanych z tym sektorem. Ograniczenie spożycia produktów pochodzenia zwierzęcego może więc pomóc w łagodzeniu kryzysu klimatycznego. Chociaż nie brakuje zwolenników włączania do diety większej liczby produktów pochodzenia roślinnego, przekonanie do nich większej rzeszy konsumentów wciąż jest nie lada wyzwaniem. Jak wynika z badania MIT Media Lab, etykiety wegetariańskie i wegańskie w menu zmniejszają prawdopodobieństwo wyboru tych pozycji przez konsumentów. – Rezygnacja z etykiet może być pierwszym krokiem w nakłonieniu ludzi do większego spożycia produktów roślinnych – ocenia Alex Berke z MIT Media Lab.

Niemal jedna czwarta emisji dwutlenku węgla może pochodzić z maszyn pozadrogowych, które pracują na budowach, przy wycinkach lasów czy w kopalniach – szacują eksperci PSPA. Zasilane olejem napędowym ciężkie maszyny są też odpowiedzialne za znaczną część emisji tlenków azotu oraz pyłów zawieszonych w powietrzu. Choć przejście na zeroemisyjne źródła napędu w tym sektorze jest oczywistym kierunkiem, a oferta producentów takich maszyn rośnie, to wciąż są liczne bariery opóźniające taką konwersję. To z jednej strony wysoka cena, a z drugiej – słabo rozwinięta infrastruktura ładowania. Rodzi to potrzeby regulacyjne oraz konieczność stosowania zachęt do inwestycji na poziomie administracyjnym.

Transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju nie ominie sektora MŚP. Małe i średnie przedsiębiorstwa napotykają jednak na tej ścieżce o wiele więcej barier niż duże podmioty. Zalicza się do nich m.in. brak wystarczających środków, wyspecjalizowanej kadry i know-how związanego z wdrażaniem w swojej działalności aspektów ESG. Aby pomóc firmom w tym zakresie, Bank Gospodarstwa Krajowego i Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przygotowały wspólnie bezpłatny kurs „Zrównoważony rozwój w MŚP”, dostępny w pełni online na stronie internetowej Akademii PARP. Przedsiębiorcy dowiedzą się z niego m.in., czym jest ESG i jakie są najważniejsze regulacje dotyczące zrównoważonego rozwoju, które będą mieć w kolejnych latach przełożenie na ich działalność.

Pozyskiwanie energii wyłącznie ze źródeł zeroemisyjnych, neutralność klimatyczna w całym łańcuchu dostaw do 2040 roku oraz osiągnięcie zamkniętego obiegu sprzętów elektronicznych przed końcem tej dekady – to najważniejsze cele określone w opublikowanym właśnie czwartym raporcie zrównoważonego rozwoju T-Mobile Polska. Operator zakłada, że już w ciągu kolejnych dwóch lat osiągnie neutralność klimatyczną w zakresie emisji własnych. W nowym raporcie spółka przedstawiła także postępy w realizacji innych niż środowiskowe celów, m.in. różnorodności i inkluzywności oraz walki z wykluczeniem cyfrowym. – Mamy tysiące pracowników i oni wykazują naprawdę ogromne chęci, motywację i zaangażowanie w realizację wszystkich tych celów – mówi Andreas Maierhofer, prezes zarządu T-Mobile Polska.

Biofilia, czyli odruchowa pozytywna reakcja na kontakt z naturą, sprawia, że człowiek, nawet żyjąc i pracując w mieście, szuka otoczenia zieleni. Potwierdza się to w kolejnych badaniach naukowych porównujących reakcje ludzi na naturę i zabudowę miejską, choć naukowcy nie są zgodni co do tego, z czego to wynika. Analizy badaczy ze Szwecji wskazały, że to nie jest koniecznie cecha wrodzona, ale duże znaczenie mają tu np. doświadczenia z dzieciństwa dotyczące życia w zielonym otoczeniu. Naukowcy apelują, by urbaniści wzięli to pod uwagę, projektując miasta, zwłaszcza że – jak szacuje ONZ – liczba osób w nich żyjących już w połowie tego wieku wzrośnie aż o 70 proc.

Z badań przeprowadzonych przez agencję badawczą IRCenter wynika, że Polacy są sceptyczni wobec inicjatyw z zakresu zrównoważonego rozwoju, a średnio co trzeci w ogóle nie rozumie, o co w nich chodzi. Często wynika to z faktu, że firmy i marki nie potrafią ich właściwie zakomunikować. – Wiele firm w ogóle nie mówi o swoich działaniach CSR i ESG albo mówi w zły sposób, który jest niezrozumiały i nieatrakcyjny dla konsumenta – uważa Janusz Sielicki, partner w IRCenter. We współpracy z Krajową Izbą Gospodarczą, Forum Odpowiedzialnego Biznesu i Newserią firma badawcza IRCenter ogłosiła właśnie konkurs, który ma wyróżnić najlepsze kampanie firm, samorządów, NGO-sów i innych instytucji, zainspirowane realnymi działaniami na rzecz zrównoważonego rozwoju.

W Polsce rocznie wytwarzanych jest ok. 20 mln t popiołów, żużli i gipsu, które powstają jako produkty uboczne spalania węgla, czyli tzw. UPS-y. Zamiast skończyć jako odpad, mogą być z powodzeniem przetworzone na pełnowartościowe produkty dla wielu innych gałęzi gospodarki, zgodnie z koncepcją gospodarki obiegu zamkniętego. Na ten aspekt działalności coraz mocniejszy akcent stawia Grupa PGE. Należąca do niej spółka PGE Ekoserwis umacnia się na pozycji lidera polskiego rynku w zagospodarowaniu i przetwarzaniu UPS-ów.

– W momencie, kiedy giganci odzieżowi produkują po kilka milionów sztuk jednej rzeczy, nie ma szans na ekologiczną modę i zatrzymanie trendu fast fashion – uważa Joanna Przetakiewicz-Rooyens. Wytwarzanie ogromnych ilości taniej odzieży niskiej jakości, a także ich pranie i pakowanie wiążą się z gigantycznym zużyciem wody i energii, z kolei transport pozostawia potężny ślad węglowy. Projektantka podkreśla, że w przemyśle odzieżowym wykorzystywanych jest wiele rodzajów materiałów i trudno wskazać, które z nich są najlepsze dla środowiska. Niestety dobrym wyborem z pewnością nie jest popularna bawełna, chociażby ze względu na to, że do jej pozyskiwania i produkcji wykorzystywane są ogromne ilości wody oraz chemikaliów. Poza tym jest ona transportowana z dalekich części globu, co dodatkowo zwiększa emisję CO2.

Wraz z rozwojem elektromobilności rośnie zapotrzebowanie na zakłady zajmujące się utylizacją akumulatorów. Sektor ten dopiero powstaje, ale już za kilka lat liczba zużytych ogniw wzrośnie lawinowo. Choć udaje się je recyklingować w 99 proc., a odzyskiwane surowce mają krytyczne znaczenie dla gospodarki, to zdaniem ekspertów potrzebne jest wsparcie na szczeblu rządów. Chodzi o niską świadomość społeczną i wynikającą z niej niechęć do powstawania takich zakładów w pobliżu zabudowań. O konieczności takich inwestycji rozmawiali eksperci podczas Kongresu Nowej Mobilności w Łodzi.

Zrównoważony rozwój to dziś już nie dodatek czy dobrze brzmiący slogan, ale „must have” praktycznie w każdej branży. Ponad połowa przedstawicieli firm produkcyjnych deklaruje, że inicjatywy w tym zakresie są kluczową częścią ich strategii rozwoju. Z kolei 94 proc. spodziewa się, że zarówno ich przedsiębiorstwo, jak i cała branża będą wprowadzać w nadchodzących latach coraz więcej zmian ukierunkowanych na zrównoważony rozwój – pokazuje raport Autodesku „State of Design & Make”. Co istotne większość z nich uważa, że takie inicjatywy mają pozytywny wpływ na działania firm w krótko- i długoterminowej perspektywie oraz że będą odpowiadać za znaczną część ich przychodów.

W Polsce elektromobilność rozwija się dynamicznie z każdym rokiem, ale względem bardziej rozwiniętych rynków – takich jak Holandia, Chiny czy USA – wciąż trzymamy duży dystans. Tymczasem rozwój tego segmentu mógłby w nadchodzących latach stać się nowym motorem polskiego wzrostu gospodarczego. Zwłaszcza że suma globalnych inwestycji w obszarze zeroemisyjnego transportu do 2050 roku jest szacowana na 53 bln dol. – Rząd powinien dołożyć wszelkich starań, aby jak najwięcej tych środków trafiło do Polski – podkreślili sygnatariusze „Siódemki dla elektromobilności”, podpisanej w trakcie odbywającego się w Łodzi Kongresu Nowej Mobilności. W dokumencie wskazano najpilniejsze postulaty, które mają wesprzeć krajowy rynek zeroemisyjnego transportu i przekształcić Polskę w wiodący hub produkcyjny sektora elektromobilności.

Paradoksalnie miasta – choć kojarzą się dziś raczej z wszechobecną betonozą i zabudową zieleni – są dziś jednym z liderów ochrony ekosystemów i odbudowy przyrody. Pomimo wielu działań podejmowanych ostatnimi laty w tym kierunku polskie samorządy wciąż jednak potrzebują wsparcia w ochronie środowiska w aglomeracjach miejskich. – Poważną rolę do odegrania ma tu również biznes – mówi dr inż. Paweł Sałek, prezes Ligi Ochrony Przyrody. Taka współpraca biznesu i samorządów na rzecz ochrony przyrody była jednym z tematów konferencji zorganizowanej przez LOP wspólnie z PGE. – Mocno inwestujemy w ochronę środowiska w każdej z naszych jednostek wytwórczych ciepła, które są zlokalizowane w największych miastach i aglomeracjach – mówi wiceprezes zarządu PGE Paweł Śliwa.